อาการกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท (Piriformis Syndrome)
แพทย์แผนโบราณเรียกกันว่า สลักเพชรจม, เจ็บเส้นสลักเพชร

- ปวดลึกๆที่แก้มก้น
- มีอาการปวดร้าวลงมาที่ขา ลงมาที่หน้าแข้ง บางท่านอาจปวดมาถึงข้อเท้า
- มีอาการปวดมากขึ้นเมื่อต้องนั่งนานๆ ยืนขึ้นแล้วก็ทุเลาลงได้
- เมื่อลองกดลงที่แก้มก้น จะรู้สึกชาลงไปที่ขาได้
- เท้ามีอาการชา
- นอนยกขาขึ้นได้
- วิธีทดสอบคือ เมื่อนอนหงาย แล้วยกเข่าเฉียงมาที่หัวไหล่ฝั่งตรงข้ามจะเกิดอาการเจ็บเสียว
ต่างกับ
อาการหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท(Herniated Disc)
Link ตัวอย่าง https://www.ram-hosp.co.th/news_detail/246

- มีอาการชาร้าวลงไปที่ขาเช่นกัน
- จะมีจุดกดเจ็บบริเวณหลัง บางคนอาจจะเจ็บแปล็ปไปทั่วทั้งหลัง
- เวลาไอ จาม จะเจ็บได้มากขึ้น
- การนั่งรู้สึกสบายกว่าการยืน
- เดินหลังตรงผิดปกติ
- นอนยกขาขึ้นไม่ได้
* สำคัญ – การทับของเส้นประสาททั้งสองแบบ
เมื่อเป็นนานๆจะทำให้ขาลีบลงได้
สาเหตุเบื้องต้นเกิดจาก
- นั่งนานเกินไป เช่น นั่งทำงานนาน ขับรถนาน
- ออกกำลังกายมากเกินไป เช่น การวิ่งมาก, ขึ้นบันไดมาก, ยืนผิดท่า
- ขาดการวอร์มก่อนออกกำลังกาย
ต้นเหตุ & การบำบัด
- กล้ามเนื้อต้นขา(Quadriceps) แข็งตึง ทำให้ดึงรั้งกับกล้ามเนื้อ Piriformis
- นวดกล้ามเนื้อต้นขาด้านหน้า
- นวดกล้ามเนื้อเข่าด้านหน้า
- ยืนดึงขาด้านหลัง https://www.youtube.com/watch?v=Uwwuc8pRRc0
- iliopsoas (iliacus + Psoas muscle) แข็งตึง ทำให้ดึงรั้งกับกล้ามเนื้อ Piriformis
- Lunge แล้วยืด https://youtu.be/6RXqly3R2jk?t=52
- นอนคว่ำดึงขาหนึ่งข้างแบบฤๅษีดัดตน https://www.youtube.com/watch?v=Uvy0lli3aOk
- กล้ามเนื้อก้นอ่อนแอ ทำให้ไม่มีแรงดึงรั้งกับกล้ามเนื้อต้นขาด้านหน้า
- Half Bridge https://youtu.be/O9j_DU_4KXs
- นอนยกขาขึ้นด้านข้าง https://youtu.be/GwPe0JwYbrA?t=85
- แฮมสตริงอ่อนแอ ทำให้ไม่มีแรงดึงรั้งกับกล้ามเนื้อต้นขาด้านหน้า
- Donkey Kick https://www.youtube.com/watch?v=SJ1Xuz9D-ZQ
- Butt Kick https://youtu.be/D_qMNWY0tHo?t=9
การแก้ไขอื่น ๆ
- ประคบร้อน
- นวดบริเวณจุดสลักเพชร(Piriformis Muscle) ด้วยลูกเทนนิส หรือ เอานิ้วมือนวดคลึงเบาๆ
- ยืนเตะขาไปทั้งหน้าและหลัง เพื่อผ่อนคลายกล้ามเนื้อที่ยึดติดกับข้อต่อต้นขา
- ว่ายน้ำเพื่อให้กล้ามเนื้อมีความสมดุลกัน
- ยืดเหยียดตอนตื่นนอนให้กล้ามเนื้อมีเลือดไปหล่อเลี้ยง
สมุนไพรที่ช่วยบรรเทาอาการ ประมาณ 1-2 เดือนจนดีขึ้น
- ยาหม่องสมุนไพร, น้ำมันเหลืองสมุนไพร นวดต้นขาด้านหน้า
- ยาบรรเทาอาการปวดเมื่อย 2 เม็ด ก่อนอาหารเช้า และ เย็น 15 นาที
- ยาเบญจพันธุ์(ลูกใต้ใบ) 2 ช้อนโต๊ะ หลังอาหารเช้า เย็น
- ยาธรณีสัณฑะฆาต 3-4 เม็ด ก่อนนอน สัปดาห์ละ 2 วัน (ผู้ที่ตั้งครรภ์, เป็นริดสีดวงทวาร, อายุต่ำกว่า 16 ปี ไม่ควรทาน)
ปรึกษาการใช้ยา
กับแพทย์แผนไทย
หรือ
สั่งซื้อสมุนไพรได้ที่
line@ : @cheewaherb
https://lin.ee/9DLJDgz
รวมสินค้าน่าสนใจ
https://cheewaherb.com/?p=428
สิ่งที่ไม่ควรทำ
* กดขยี้แรงๆบริเวณสลักเพชรจะทำให้เกิดการอักเสบตึงมากขึ้น
Reference
Page Facebook กฤษฎาคลินิกกายภาพบำบัด
Diagnosis and Management from https://jaoa.org/
จองคิวนวด กล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาทค่ะ